ΑΙΤΗΜΑ 6 ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΑΜΕΣΗ ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΣΜΑ ΔΗΜΟΥ ΠΕΝΤΕΛΗΣ

1.       ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΡΕΜΑΤΙΑΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ-ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ,  Παπάγου 7, 15234 Χαλάνδρι

τηλ. 693 261 5627                                          e-mail: sosrematia@gmail.com

2.       ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ  Δ.ΠΕΝΤΕΛΗΣ - «Η Πεντέλη μας»,

        Αγ. Παρασκευής 22, 15239 Ν.Πεντέλη

τηλ.  693 704 8499                                           e-mail: epentelimas@gmail.com

3.     ΒΡΙΛΗΣΣΟΣ- φυσιολατρική κίνηση, Πάρνηθος 73 και Μακεδονίας, εντός του πάρκου πλατείας «Αντώνη Τρίτση», 15235 Βριλήσσια

τηλ. 697 776 6675                                                       e-mail: info@vrilisos.gr

4.       «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ  ΝΕΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ» το «Νέο Μαρούσι»,  Μαρούσι       

τηλ. 694 418 8300                  e-mail: syllogosneouamarousiou@gmail.com

5.       Σύλλογος κατοίκων Πολυδρόσου για την ποιότητα ζωής και τον πολιτισμό

Ακακιών 57 & Θάσου 7, 15125 Μαρούσι

τηλ. 697 441 2667                              e- mail: polydrososyllogos@gmail.com

6.       «Σύλλογος  Πολιτών υπέρ των ρεμάτων, «Ροή», Αθηνάς 57, 10552 Αθήνα

τηλ. 697 224 6035                                                      e- mail: info@remata.gr

---------------------------------------------------------------------------------------------------

                                                                        21.Δεκεμβρίου, 2020                                                                  

             ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝ

Προς: 

1. Yπουργό  Περιβάλλοντος και Ενέργειας       

                  κ.  Κ.  Χατζηδάκη                                            e-mail: secmin@ypen.gr

2. Yφυπουργό  Προστασίας Περιβάλλοντος

                           κ.  Ν. Ταγαρά                                     e-mail: secdepmin.per@ypen.gr

3.   Υφυπουργό Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος

                   κ. Δ. Οικονόμου                         e-mail: secdepmin.envr@prv.ypeka.gr

 

 

ΑΙΤΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΑΜΕΣΗ ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΣΜΑ 

ΔΗΜΟΥ ΠΕΝΤΕΛΗΣ

 

Αξιότιμοι, κύριε Υπουργέ, κύριοι  Υφυπουργοί,

Οι έξι σύλλογοι που υπογράφουμε την παρούσα επιστολή με τα πολυάριθμα μέλη που αριθμούμε, απευθυνόμαστε σε εσάς, λόγω αρμοδιότητας, σχετικά με ρύθμιση η οποία θεσμοθετήθηκε προ ολίγων ημερών, με το άρθρο 142 του Ν.4759/9.12.2020.

Η ρύθμιση αυτή υπερψηφίστηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία μετά από σχετική τροπολογία που καταθέσατε στη Βουλή. Συγκεκριμένα,  αναφερόμαστε στην «παράταση λειτουργίας Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ)» στον Δήμο Πεντέλης σε περιοχή πλησίον του Νεκροταφείου Μελισσίων η οποία απεικονίζεται στα παραρτήματα σε χάρτη της ΓΥΣ σε κλίμακα 1/5000».

Η συγκεκριμένη έκταση,  όπως προσδιορίζεται ανωτέρω, εντάσσεται κατά το μεγαλύτερο τμήμα της στα διοικητικά όρια του Δήμου Κηφισιάς.

Αιτούμαστε την άμεση απόσυρση της ανωτέρω διάταξης για τους ακόλουθους λόγους:

 

1.      Η συγκεκριμένη έκταση ουδέποτε λειτούργησε ως ΣΜΑ, συνεπώς δεν τίθεται θέμα «παράτασης» λειτουργίας ΣΜΑ. Στην συγκεκριμένη έκταση ο Δήμος Πεντέλης απέθετε κλαδιά και φυτική ύλη και, ενίοτε, μεγάλα αντικείμενα προς ανακύκλωση. Μετά από έντονες διαμαρτυρίες πολιτών και συλλόγων  λόγω συσσώρευσης μεγάλης ποσότητας εύφλεκτης ύλης, η διοίκηση του Δήμου προέβη σε πλήρη καθαρισμό της εν λόγω έκτασης. Τα ανωτέρω πιστοποιούνται από τις συνημμένες στην παρούσα φωτογραφίες στο τέλος της επιστολής.  

 

2.      Η εν λόγω έκταση προστατεύεται από την ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία με τις ακόλουθες διατάξεις, οι οποίες αναφέρονται στον συνημμένο χάρτη:

2.1.                      Με το Προεδρικό Διάταγμα Προστασίας του Πεντελικού Όρους (ΦΕΚ 755/Δ/1988).  Η εν λόγω έκταση περιέχεται στην Α΄ ζώνη προστασίας.

2.2.                      Είναι χαρακτηρισμένη ως δασική έκταση και έχει κηρυχθεί αναδασωτέα (ΦΕΚ 588/Δ/2007).

2.3.                      Με το Προεδρικό Διάταγμα Προστασίας της Ρεματιάς Πεντέλης-Χαλανδρίου (ΦΕΚ 659/Δ/1995). Περιλαμβάνεται στην Α΄ ζώνη του κλάδου Βαθυρέματος  Μελισσίων, στην οποία απαγορεύεται οποιαδήποτε χρήση. 

2.4.                      Επιπλέον,  αποτελεί επιχωματωμένη (μπαζωμένη) έκταση που έχει καλύψει την κοίτη δύο τουλάχιστον συμβαλλόμενων μικρών ρεμάτων όπως αποτυπώνεται στον συνημμένο στον νόμο χάρτη.

 

3.   Πλέον των ανωτέρω, αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία η λειτουργία ΣΜΑ στον εξωτερικό περίβολο κοιμητηρίου, με ό,τι αυτό σημαίνει για τον κάθε δημότη.

4.      Για όλους τους ανωτέρω λόγους το  Δημοτικό Συμβούλιο Πεντέλης είχε  απορρίψει την   εν λόγω έκταση σύμφωνα με μελέτη διαχείρισης απορριμμάτων, το έτος 2015.

 

Κύριε Υπουργέ, κύριοι Υφυπουργοί,

 

Μόλις στις 17 Δεκεμβρίου 2020, η χώρα μας καταδικάστηκε από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την μη τήρηση της Ενωσιακής νομοθεσίας για την προστασία των προστατευόμενων περιοχών. Είναι πλέον καιρός να αντιμετωπίσει η πολιτεία με σοβαρότητα τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το άρθρο 24 του Συντάγματος και από την ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία και συγκεκριμένα να σεβαστεί τις προαναφερόμενες διατάξεις που η ίδια η ελληνική πολιτεία έχει θεσμοθετήσει.

 

Οι υπογράφοντες συλλογικοί φορείς εκτιμούμε ότι η εν λόγω διάταξη πρέπει να αποσυρθεί άμεσα ως μη νόμιμη καθότι:

 

·         Παραβιάζει και ακυρώνει την προβλεπόμενη από το Ν. 4014/2011, όπως τροποποιήθηκε και  ισχύει, διαδικασία αδειοδότησης δραστηριοτήτων ισχυρού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, όπως ο ΣΜΑ.  

·         Ακυρώνει θεσπισμένους περιβαλλοντικούς περιορισμούς, που η ίδια η πολιτεία έχει ορίσει και έχει τηρήσει επί μακρόν.

·         Παραβιάζει την ισχύουσα προστασία των δασών που πηγάζει τόσο από το άρθρο 24 και 117 παρ.3 του Συντάγματος, όσο και από την νομοθεσία περί προστασίας των δασών Ν. 998/1979,  όπως τροποποιήθηκε και  ισχύει.

 

Περαιτέρω η χρήση της εν λόγω έκτασης ως ΣΜΑ ενέχει σοβαρούς κινδύνους ρύπανσης και υποβάθμισης. Συγκεκριμένα σε περίπτωση ανθρώπινου σφάλματος ή δυσλειτουργίας, άμεσα μπορεί να μεταφερθεί η ρύπανση (όπως πχ από τα στραγγίσματα) μέσω του «φυσικού αποδέκτη» (του ρέματος) σε όλο το μήκος του, που διασχίζει τους κατάντη τέσσερεις Δήμους Πεντέλης, Αμαρουσίου, Βριλησσίων, και Χαλανδρίου, πριν συγκλίνει με το Ρέμα Φιλοθέης και καταλήξει στον Ποδονίφτη.   

 

Για όλους τους ανωτέρω λόγους οι συλλογικότητες που υπογράφουμε την παρούσα, ζητούμε από την πολιτική ηγεσία του ΥΠ.ΕΝ να προχωρήσει στην τροποποίηση της νομοθετικής ρύθμισης άμεσα, εξαιρώντας την συγκεκριμένη περιοχή.

Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφόρηση, επικοινωνία και συνεργασία.

 

Με εκτίμηση,

 

Οι Πρόεδροι

1.   ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΡΕΜΑΤΙΑΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ-ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ,     ΜΑΡΙΝΑ-ΕΛΕΝΗ ΣΜΑΡΑΓΔΗ  

τηλ. 693 261 5627                               e-mail: marinasmaragdi53@gmail.com

 

2.    ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ Δ.ΠΕΝΤΕΛΗΣ -   «Η Πεντέλη μας»  

      ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΟΣΟΒΙΤΣΑΣ

τηλ. 693 704 8499                                           e-mail: kkosobits@gmail.com

 

3.   ΒΡΙΛΗΣΣΟΣ - φυσιολατρική κίνηση,  ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

       τηλ.  697 776 6675                               e-mail: diampap@otenet.gr

  

4.   «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΝΕΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ»

      το «Νέο Μαρούσι»                                ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΜΕΛΟΣ

      τηλ. 694 418 8300                                e-mail: stamelosdimitris@gmail.com

 

5.   Συλλόγου  κατοίκων Πολυδρόσου για την ποιότητα ζωής και τον πολιτισμό,

                                          ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

τηλ. 697 441 2667                                           e-mail: pnpantos@gmail.com

 

6.   «Συλλόγου Πολιτών υπέρ των ρεμάτων, «Ροή»,   ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΦΙΛΙΠΠΑ

      τηλ. 697 224 6035                                           e-mail: cfilippa@yahoo.gr

 

Επικοινωνία :  210 68 32 776/693 261.5627

Συν. 4  φωτό

 

 

 

 

 

 

Οι ευχές μας για τις γιορτές και το νέο έτος

Αγαπητές φίλες και φίλοι,

Το 2020 επιτέλους φεύγει! 

Ήταν μια χρονιά απρόβλεπτη και ασυνήθιστη, μια μεγάλη δοκιμασία για όλους μας. 

Με την ευχή και την ελπίδα ότι το 2021 θα μας δώσει όλα όσα στερηθήκαμε, ελπίζουμε να ετοιμάζεστε να περάσετε τις γιορτές, για πρώτη φορά ίσως τόσο παράξενα, με την Οικογένειά σας, με Υγεία και Αγάπη!

Το Διοικητικό Συμβούλιο σας εύχεται  

Καλά Χριστούγεννα & Χαρούμενες Γιορτές!

Ευτυχισμένο το 2021!!

Δελτίο Τύπου για τον προγραμματιζόμενο(;) Σ.Μ.Α. Πεντέλης

 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ / ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ …!

Το 1995, μετά από πιέσεις πρωτοπόρων μελών του συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος και Ρεματιάς Πεντέλης-Χαλανδρίου, δημοσιεύτηκε το Προεδρικό Διάταγμα που προστατεύει το ρέμα Πεντέλης - Χαλανδρίου και τους κλάδους που συμβάλλουν σε αυτό (ΦΕΚ 659/Δ/1995). Μέχρι σήμερα, έστω και με αργούς ρυθμούς έστω και με πιέσεις, έχουν γίνει βήματα υλοποίησής του σε όλους τους παραρεμάτιους δήμους.  Ο Σύλλογός μας κλήθηκε να αποκρούσει πολλές φορές παραβιάσεις των διατάξεών του, κυρίως από ιδιώτες. Και το έπραξε απευθυνόμενος στις κατά περίπτωση αρμόδιες  αυτοδιοικητικές και κρατικές δομές, όποτε χρειάστηκε και στη δικαιοσύνη.

Μπορεί να υπήρξαν από τις αρμόδιες αρχές καθυστερήσεις ακόμα και κωλυσιεργίες, υποτίμηση της κάθε φορά ανάγκης, αλλά ποτέ δεν υπήρξε από καμία ευθεία αμφισβήτηση του καθεστώτος προστασίας της ρεματιάς.

Δυστυχώς όμως «πάντα υπάρχει μια πρώτη φορά». Και σε αυτή την πρώτη φορά μία εκλεγμένη Δήμαρχος η κα Κεχαγιά, Δήμαρχος Πεντέλης, ένας εν ενεργεία Υπουργός Περιβάλλοντος, o κ. Χατζηδάκης και μία Κυβέρνηση (δια της παρούσης κυβερνητικής πλειοψηφίας στη Βουλή) παρέκαμψαν - σε γνώση τους δυστυχώς - τα παραπάνω με τη ψήφιση μεταμεσονύκτιας τροπολογίας (άρθρο 142 του Ν. 4759/9.12.2020) που καθορίζει την «παράταση λειτουργίας Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ)» σε 8 Δήμους για 3(+2!!) χρόνια (ΦΕΚ 245/Α/9.12.2020). Μεταξύ αυτών και σε περιοχή δίπλα στο χώρο του Νεκροταφείου Μελισσίων, στην Α’ ζώνη προστασίας του Βαθυρέματος Μελισσίων, κλάδου του ρέματος Πεντέλης-Χαλανδρίου που προστατεύεται από το Π.Δ./1995 και μέχρι σήμερα δεν λειτουργεί ως Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων.

Η έκταση αυτή, περίπου 10 στρεμμάτων :

-           - Εμπίπτει στις διατάξεις του Π.Δ. προστασίας του Πεντελικού όρους (Α’ ζώνη προστασίας βάσει ΦΕΚ 755/Δ/1988), είναι χαρακτηρισμένη ως δασική έκταση και είναι αναδασωτέα (ΦΕΚ 588/Δ/2007),

-            - Εμπίπτει, επίσης, στις πρόνοιες του Π.Δ. προστασίας (ΦΕΚ 659/Δ/1995) της Ρεματιάς και ειδικότερα βρίσκεται στην ζώνη Α΄ απολύτου προστασίας, στην οποία απαγορεύεται η εγκατάσταση οποιασδήποτε χρήσης,

-       - Ακυρώνει αυθαίρετα και χωρίς αξιολόγηση προηγούμενη Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (2015) που ενέκρινε διαφορετικό διαχειριστικό σχέδιο για τα απορρίμματα.

Ο Σύλλογός μας ήταν πάντοτε υπέρ της διαχείρισης των απορριμμάτων με έμφαση στην μείωση, την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση και την αξιοποίησή τους στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας.  Γνωρίζουμε και τις τεχνικές δυνατότητες που υπάρχουν σήμερα για την αποφυγή πρόκλησης ρύπανσης και περιβαλλοντικής υποβάθμισης για τους περίοικους και τους εργαζόμενους. Όπως γνωρίζουμε και τις απαραίτητες εγκαταστάσεις αλλά,  δυστυχώς, γνωρίζουμε και την πιθανότητα ατυχημάτων ή δυσλειτουργιών σε περιοχή άμεσα συνορεύουσα με φυσικούς αποδέκτες που θα μεταφέρουν άμεσα το πρόβλημα στους κατάντι Δήμους.

Όμως στην έκταση αυτή δεν λειτούργησε ποτέ ΣΜΑ ώστε να «παραταθεί η λειτουργία του».  Ούτε πιστεύουμε ότι θα μπορούσε να αδειοδοτηθεί με τις υφιστάμενες διαδικασίες.

Σε τμήμα αυτής ο Δήμος Πεντέλης εναπόθετε προϊόντα κοπής φυτών και μεγάλα αντικείμενα προς ανακύκλωση.  Στο παρελθόν είχαν γίνει οχλήσεις και μηνύσεις από δημοτικούς συμβούλους, πολίτες αλλά και από τον Σύλλογό μας με κύρια αιχμή τον κίνδυνο  πυρκαγιάς και την πυροπροστασία. Μόλις δε ανέλαβε η νέα Δήμαρχος ο χώρος καθαρίστηκε και παρουσιάζει σήμερα την παρακάτω εικόνα (δείτε τις φωτογραφίες). Ελπίζαμε - ως αφελείς - ότι κάποιοι θα τον έβλεπαν ως αναδασωτέο, όπως είναι χαρακτηρισμένος  μετά από τις πυρκαγιές, και όχι ως αστικό οικόπεδο.

 

Ο Σ.Μ.Α.(;;) σήμερα!

 Να τονιστεί επίσης το γεγονός ότι η περιοχή του μελλοντικού ΣΜΑ είναι μια μπαζωμένη έκταση στη συμβολή δύο μικρών ρεμάτων, όπως φαίνεται καθαρά και στο απόσπασμα του χάρτη ΓΥΣ κλίμακας 1:5000 που περιλαμβάνεται στο ΦΕΚ του νόμου. Το γεγονός αυτό πολλαπλασιάζει τους μελλοντικούς κινδύνους από την εγκατάσταση του  για το σύνολο των κατάντι παραρεμάτιων Δήμων. 

Ο προβλεπόμενος ΣΜΑ πάνω σε εμφανώς μπαζωμένο ρέμα!

Η έκταση, η οποία καθορίζεται στο νόμο, ανήκει κατά το μεγαλύτερο μέρος της στα διοικητικά όρια του Δήμου Κηφισιάς.  Αυτή η χωροθέτηση, η προβλεπόμενη έκταση και ο σχετικά μικρός όγκος των παραγόμενων απορριμμάτων στον Δήμο Πεντέλης, μας δημιουργούν την υποψία ότι ο ΣΜΑ θα είναι διαδημοτικός, δηλαδή θα παραλαμβάνει φορτίο και από τον Δήμο Κηφισιάς.  Σε συνδυασμό με την εκφρασμένη άποψη της  κατασκευής και λειτουργίας τέτοιων εγκαταστάσεων με συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) οδηγούμαστε σε ένα χρονικό ορίζοντα πολύ πέρα των 3+2 χρόνων ώστε να αποβεί βιώσιμη η απαιτούμενη επένδυση. Υπάρχει τέτοια πρόθεση ή σχετική οικονομοτεχνική μελέτη άραγε; και αν υπάρχουν γιατί δεν δημοσιοποιούνται;

Το ζήτημα δεν αφορά στενά τον Δήμο Πεντέλης αλλά όλους τους παραρεμάτιους δήμους, κάθε αυτοδιοικητικό που σέβεται την αυτονομία της Τ.Α., κάθε συλλογικότητα και κάθε ευαίσθητο πολίτη αυτής της περιοχής. Η υποτίμηση κάθε έννοιας πολεοδόμησης των λειτουργιών μιας πόλης προς όφελος των δημοτών και η αυθαίρετη αντικατάστασή της με πρωτόγνωρες κυβερνητικές  εκ των άνω ρυθμίσεις,  μπορεί να ξαναϋπάρξει για τα πάντα. Καθώς και η διάλυση με κυβερνητική απόφαση κάθε προστατευτικής για το περιβάλλον ρύθμισης.

Αποδεικνύει ότι το Πεντελικό κινδυνεύει και η Ρεματιά κινδυνεύει.  Δυστυχώς η έννοια της προστασίας του περιβάλλοντος  για μερικούς ασκείται επιλεκτικά και δεν αποτελεί συνείδηση, παρά τα ωραία λεγόμενα. Αναρωτιόμαστε - ειδικά για το Πεντελικό - τι άραγε πρεσβεύει ο Σύνδεσμος για την Προστασία και Ανάπλαση του Πεντελικού (ΣΠΑΠ), ο οποίος έχει στους σκοπούς του την προστασία του; Συμφωνεί με την διακήρυξη της Δημοτικής Διοίκησης περί ενεργειών για απόκτηση χώρου λειτουργίας  «νόμιμου χαρακτήρα»;

Ο Σύλλογός μας θα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια με κάθε νόμιμο μέσο για την μη εφαρμογή αυτής της νομοθέτησης. Για μία ακόμη φορά θα υπερασπιστούμε όσα η πολιτεία δεν υπερασπίζεται για τους πολίτες της.

Το Διοικητικό Συμβούλιο  

Παιδικό βιβλίο με πηγή έμπνευσης τη φύση της ρεματιάς μας

 Με αρκετή καθυστέρηση είναι αλήθεια σας ενημερώνουμε για την πολύ ωραία έκδοση παιδικού βιβλίου που συνέγραψε δασκάλα δημοτικού σχολείου του Χαλανδρίου, που συνορεύει με τη Ρεματιά μας!

Δείτε το σχετικό άρθρο της ΑΜΑΡΥΣΙΑΣ και στο τέλος συνέντευξη σε βίντεο:

Με αφορμή τον ερχομό του ξένου σε έναν άλλο τόπο, η Χρύσα Καραμήτρου δομεί την πλοκή του εξαιρετικού παιδικού βιβλίου «Σαν Αλ Σουρ και Κοκτώ», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ακυβέρνητες Πολιτείες, με εικονογράφηση της Κατερίνας Χαδουλού. Η ιστορία αναφέρεται σε ένα νεαρό παπαγάλο που έφυγε χιλιάδες μίλια μακριά από την πατρίδα του, λόγω πολέμου. Οι περισσότεροι κάτοικοι της νέας στέγης, την οποία βρίσκει, αντιδρούν στην παρουσία του. Όμως, θα πάρει το μέρος του μία καλόκαρδη δεκαοχτούρα, επηρεάζοντας θετικά όλη την κοινότητα. Η ΑΜΑΡΥΣΙΑ είχε τη χαρά να συνομιλήσει με την συγγραφέα που διδάσκει στην Δ΄ τάξη του 9ου Δημοτικού Σχολείου Χαλανδρίου, το οποίο βρίσκεται μία ανάσα από τη Ρεματιά.

Ειναι εξοικειωμένοι οι μαθητές με τη φύση αλλά και με το προσφυγικό;

Τα παιδιά του σχολείου γενικότερα είναι σίγουρα εξοικειωμένα με το φυσικό περιβάλλον της γειτονιάς μας. Έχουν περπατήσει στη Ρεματιά, έχουν παίξει εκεί, έχουν πάρει μέρος σε δράσεις και πολλά από αυτά βοήθησαν στην αποκατάσταση και τη δενδροφύτευση της καμένης έκτασής της μετά την εμπρηστική πυρκαγιά, το 2015. Επιπλέον, τα μεγαλύτερα παιδιά μας είναι εξοικειωμένα και με το προσφυγικό ζήτημα, καθώς το 2016 είχαμε πάρει μέρος –σύσσωμο το σχολείο- στην καμπάνια αλληλεγγύης του Δήμου Χαλανδρίου που σκοπό είχε την ευαισθητοποίηση των μαθητών και την ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας για το μεγάλο αυτό ζήτημα, της σύγχρονης προσφυγιάς αλλά και της μετανάστευσης.

Εσείς πώς συμμετείχατε με την τάξη σας σε αυτή τη δράση;

Συλλέξαμε είδη πρώτης ανάγκης. Τα παιδιά ζωγράφισαν και έγραψαν ευχετήριες κάρτες για τα προσφυγόπουλα. Επίσης, μαθητές ερμήνευσαν στην κεντρική δημοτική εκδήλωση το τραγούδι με τίτλο «Πιάσε το χέρι μου», σε στίχους δικούς μου, με πηγή έμπνευσης το τραγούδι «Το Ταξίδι», σε μουσική Μάνου Χατζιδάκι, από την ταινία «Αμέρικα, Αμέρικα» του Ελία Καζάν. Στο πιάνο τα συνόδευσε η σοπράνο και μουσικός του σχολείου μας Πόλυ Νικολοπούλου.

Συνδέεται το βιβλίο σας με όλα τα παραπάνω κι αν ναι, πώς προέκυψε;

Για την ακρίβεια είναι απόρροια όλων αυτών. Το 2015, ένας παπαγάλος ήρθε και κάθισε στην ελιά έξω από το παράθυρο της τάξης μας, τρώγοντας για ώρα ατάραχος τις άγουρες μικρές ελιές. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν! Οι πράσινοι παπαγάλοι του είδους «Δακτυλιδολαίμης Ψιττακίσκος» προέρχονται από την τροπική ζώνη της Αφρικής και της Ασίας και πετάνε κατά δεκάδες στο Χαλάνδρι και στις γύρω περιοχές. Η επίσκεψη του «δικού μας» παπαγάλου στάθηκε το ερέθισμα για να ξεκινήσει στην τάξη μια συζήτηση για τη βιοποικιλότητα στη φύση, για τα είδη της ελληνικής πανίδας. Κατατάξαμε τον παπαγάλο μας στα μη ενδημικά, όμως έπρεπε επιπλέον να απαντηθούν ερωτήματα σχετικά με την προέλευσή του και τους λόγους που βρέθηκε στην περιοχή μας. Η σύγκριση με τις ανθρώπινες κοινωνίες ήταν αναπόφευκτη. Πολιτισμική ποικιλότητα και ποικιλία των ανθρώπινων πολιτισμών. Τι σημαίνει ντόπιος, τι σημαίνει ξένος! Τι σημαίνει πρόσφυγας! Είμαστε ίδιοι ή διαφορετικοί; Τι χωρίζει τους ανθρώπους και τι τους ενώνει! Την ίδια περίοδο περιστέρια και δεκοχτούρες επέμεναν να τρυπώνουν μέσα στο σχολείο πολύ συχνά κι έπρεπε να τα πιάνουμε και να τα ξαναβγάζουμε έξω. Μία δεκαοχτούρα, λοιπόν, έγινε «δική μας», καθώς μπήκε μέσα στην τάξη μας! Από αυτά τα περιστατικά εμπνεύστηκα τον Σαν Αλ Σουρ και την Κοκτώ Ντεκαοκτώ.

Ήταν πρώτα θεατρική ιδέα και μετά βιβλίο;

Ακριβώς! Την επόμενη χρονιά αναζητούσαμε θέμα για ένα θεατρικό, που επιθυμούσαμε να ανεβάσουμε με τα δύο τμήματα της Β΄ τάξης στο σχολείο μας ως επιστέγασμα ενός προγράμματος, που δουλεύαμε με τίτλο «Βιοποικιλότητα: Η ποικιλία είναι του βίου η φαντασία». Αποφασίσαμε, λοιπόν, να πούμε την ιστορία του πρόσφυγα παπαγάλου και της ντόπιας αλλά περιθωριοποιημένης δεκαοχτούρας, που η φιλία τους έφερε τα πάνω κάτω στη Ρεματιά, η οποία έγινε φαντασιακά το «σκηνικό» μας. Ο Σαν Αλ Σουρ και η Κοκτώ Ντεκαοκτώ, μαζί με όλους τους υπόλοιπους ήρωες πήραν σάρκα και οστά και μας αφηγήθηκαν τη ζωή τους στην κοινότητα, σε μια υπέροχη θεατρική παράσταση, το καλοκαίρι του 2016, στο 9ο Δημοτικό. Τα παιδιά έδωσαν φωνή και πνοή στους χαρακτήρες αυτούς, ζωντανεύοντάς τους και κάνοντας σπουδαία δουλειά, παρά τη μικρή τους ηλικία.

Μαθητές και γονείς εισέπραξαν τα μηνύματα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς; Πώς υποδέχτηκε το αναγνωστικό κοινό το βιβλίο σας;

Η ιστορία άγγιξε και συγκίνησε βαθιά τα παιδιά, καθώς τη βίωσαν ουσιαστικά μέσω συγκεκριμένων ρόλων στη θεατρική απόδοσή της. Άλλωστε, η ζωντάνια και η αμεσότητα του θεάτρου βοηθάει στην καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και της κριτικής ανάγνωσης του κόσμου. Οι συγγενείς παρακολούθησαν με μεγάλο ενθουσιασμό και συγκίνηση την παράσταση τότε. Μεγάλη αποδεικνύεται η ανταπόκριση τόσο των παιδιών όσο και των γονέων και σήμερα, από την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας του βιβλίου. Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζει η εξαιρετική εικονογράφηση της Κατερίνας Χαδουλού, όπως και η ακάματη προσπάθεια των υπεύθυνων από τις εκδόσεις «Ακυβέρνητες Πολιτείες» για την ολοκλήρωση και την προώθησή του.

Υπάρχουν, επίσης, προτάσεις χρήσης της ιστορίας από τους εκπαιδευτικούς. Γνωρίζετε αν έχουν δείξει αντίστοιχο ενδιαφέρον με αυτό των παιδιών και γονέων τους;

Ναι, στο τέλος του βιβλίου υπάρχει πλούσιο υλικό για την αξιοποίησή του ποικιλοτρόπως. Πρόκειται κυρίως για τεχνικές δράματος εμπνευσμένες από τo Θέατρο του Καταπιεσμένου του βραζιλιάνου συγγραφέα Augusto Boal, προτάσεις δημιουργικής γραφής κλπ. Οι εκπαιδευτικοί δείχνουν ήδη μεγάλο ενδιαφέρον, διότι βρίσκουν σε αυτό το παράρτημα ένα χρήσιμο βοήθημα για την οργάνωση δραστηριοτήτων στην τάξη  και συζήτησης με τα παιδιά. Επιπλέον, αυτές οι δράσεις προσαρμόζονται κάθε φορά στην ηλικία των μαθητών κι έτσι η ιστορία μπορεί να δουλευτεί σε όλο το Δημοτικό, αλλά και το Γυμνάσιο.

Στο κείμενο υπάρχουν πολλές σκηνές, διάλογοι και γενικότερα μια έντονη θεατρικότητα. Θα θέλατε να το δείτε να ξανανεβαίνει ως θεατρικό;

Θα ήθελα να το δω να ανεβαίνει στον «φυσικό» του χώρο, στο θεατράκι της Ρεματιάς, αλλά και από συλλόγους ή ομάδες σε γειτονιές. Το ζητούμενο, βέβαια, είναι να το αγκαλιάσουν οι εκπαιδευτικοί και να ανέβει ως παράσταση σε σχολεία, διότι η ιστορία αυτή έχει έναν έντονα παιδαγωγικό χαρακτήρα, καθώς καλλιεργεί αρετές, όπως τη φιλία, την αλληλεγγύη, τη συλλογικότητα, το ενδιαφέρον για τα κοινά, το θάρρος της   γνώμης, την αγάπη για το περιβάλλον κ.ά. Εξάλλου, είναι μια ιστορία χωρίς διδαχές, που αποδομεί και ανατρέπει τα στερεότυπα, ενώ ανταποκρίνεται σε κρίσιμα θέματα της ζωής των παιδιών αλλά και όλων των πολιτών στον 21^ο αιώνα.

Ποια ζητήματα είναι αυτά; Ποια κοινωνία περιγράφετε στο βιβλίο σας;

Χρησιμοποίησα μορφές ζώων, τα οποία ενσαρκώνουν διαφορετικούς χαρακτήρες και κοινωνικούς ρόλους, σε μια προσπάθεια να δημιουργήσω μια λογοτεχνική αλληγορία και να συνομιλήσω έτσι με παιδιά όλων των ηλικιών για κρίσιμα ζητήματα της κοινωνικής ζωής, όπως η ξενοφοβία, η προκατάληψη απέναντι στο διαφορετικό, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η αξία να αγωνίζεσαι για το δίκαιο. Η ιστορία αυτή δεν είναι μόνο μια ιστορία για τους πρόσφυγες, όπως είναι ο παπαγάλος, ούτε μόνο για άτομα διαφορετικά και ξεχωριστά, όπως είναι η δεκαοχτούρα. Το βιβλίο μου είναι η ακτινογραφία μιας κοινωνίας σε κρίση, της δικής μας κοινωνίας. Ο «ξένος», λοιπόν, είναι η αφορμή για να έρθει αυτή η κοινωνία (στην ιστορία μας η κοινότητα της Ρεματιάς) αντιμέτωπη με τον εαυτό της και τα προβλήματά της. Μια κοινωνία, όπου ο καθένας χτίζει τείχη όχι μόνο απέναντι στον «ξένο», αλλά και απέναντι σε αυτόν που θεωρείται δικός του, από τον ίδιο τόπο. Η συζήτηση που εκτυλίσσεται στην κοινότητα αυτή με αφορμή τον Σαν Αλ Σουρ και την Κοκτώ εξελίσσεται σε μια εξέταση των μεταξύ τους αποξενωμένων σχέσεων, καταλήγοντας τελικά στην κοινή διαπίστωση που κάποιος χαρακτήρας εκφράζει: «Όσο ξένος είναι ο παπαγάλος, άλλο τόσο ξένοι είμαστε κι εμείς μεταξύ μας»!

Ποιο μήνυμα μπορεί να στείλει το βιβλίο;

Σε εποχές μισαλλοδοξίας, βίας και φανατισμού, το βιβλίο δίνει στα παιδιά το μήνυμα και την αξία της συμπόρευσης σε έναν δρόμο ειρηνικής συνύπαρξης, συνεργασίας και αλληλοσεβασμού. Το ζητούμενο για τα παιδιά αλλά και για όλους μας δεν θα πρέπει να είναι ένας κατακερματισμένος, γεμάτος «φράχτες» και «τείχη» κόσμος, ούτε ένας τεχνητά ενοποιημένος κόσμος. Αυτό που προέχει είναι να επιθυμήσουμε, να ονειρευτούμε και να αγωνιστούμε για μια κοινωνία των ανθρώπων, που μιμούμενη τη χωρίς σύνορα ποικιλομορφία της φύσης, θα διαφυλάττει ως τον πολυτιμότερο θησαυρό τη δική της ομορφιά.

Η συγγραφέας

Η Χρύσα Καραμήτρου κατάγεται από την Αδριανή Δράμας. Γεννήθηκε από μετανάστες γονείς στο Έσλιγκεν της Γερμανίας, αλλά σύντομα επέστρεψε με την οικογένειά της στην Ελλάδα και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Αποφοίτησε από το Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και έπειτα από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ, όπου πραγματοποίησε και τις μεταπτυχιακές της σπουδές σε θέματα Κοινωνικού Αποκλεισμού. Από το 2007 ζει στην Αθήνα, όπου εργάζεται ως δασκάλα στη Δημόσια Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Αρθρογραφεί για εκπαιδευτικά, κοινωνικά και πολιτικά θέματα σε περιοδικές εκδόσεις και στο διαδίκτυο. Ανήκει στη Συντακτική Επιτροπή του έντυπου περιοδικού Σελιδοδείκτης και στην ομάδα επιμέλειας κειμένων. Η ιστορία «Σαν Αλ Σουρ και Κοκτώ» είναι το πρώτο της παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο.

Αλέξανδρος Καζαντζίδης, ΑΜΑΡΥΣΙΑ

Μήνυμα ανθρωπιάς με φόντο τη Ρεματιά

Παρακάτω παλαιότερη συνέντευξη της συγγραφέως στον εκδοτικό οίκο:

Συνέντευξη της Χρύσας Καραμήτρου